BOLDO LIŚĆ

BOLDO liść
(Peumus boldus)

ang. boldo;
hiszp. boldo;
niem. Boldo;
fran. boldo;
ros. Болдо;


Boldoa aromatyczna, ponieważ tak brzmi prawidłowa polska nazwa rośliny, to dorastający do wysokości 5 m, wieczniezielony krzew ozdobny z rodziny poleńcowatych. Jego ojczyzną jest Ameryka Południowa, gdzie najczęściej spotkać go można w górskich rejonach Chile i Peru. Ze względu na swój dekoracyjny charakter bywa uprawiany w przydomowych ogródkach, pełniąc jednocześnie funkcje użytkowe. Krzew rodzi jajowate liście o brunatnozielonej barwie i nieprzyjemnym zapachu, które obfitują w boldynę - alkaloid izochinolinowy o silnym działaniu żółciopędnym i stymulującym prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego.


SUROWIEC: liść boldo (folium peumi boldi)

Do najważniejszych substancji czynnych zawartych w surowcu należą olejki eteryczne (m.in. askar idol, p-cymen, linalol, cyneol), obecne w stężeniu do 2%, oraz alkaloidy, wśród których prym wiedzie boldyna (ponadto iskoridyna, N-mentyl, laurotetaniny). Liście boldo zawierają ponadto flawonoidy, garbniki (do 1,2%) i sole mineralne, w tym związki wapnia i magnezu. Wyróżnia się nieprzyjemnym zapachem i gorzkim smakiem. 


DZIAŁANIE

Substancje czynne zawarte w liściach boldo działają przede wszystkim stymulująco na funkcjonowanie narządów układu pokarmowego. Zwiększają wydzielanie soku żołądkowego, przyspieszają metabolizm, ułatwiają przyswajanie treści pokarmowych oraz stymulują produkcję żółci niezbędnej dla prawidłowego trawienia. Jednocześnie działają rozkurczająco na mięśnie gładkie jelit i przewodu pokarmowego, zapobiegając kolkom, skurczom i zaparciom. Liście boldo wykazują właściwości ochronne względem wątroby, chroniąc miąższ tego organu przed toksycznym działaniem alkoholu i trucizn wprowadzanych do organizmu wraz z pokarmem. Ułatwiają walkę z pasożytami wewnętrznymi, w szczególności bytującymi w jelitach. Równocześnie wzmagają diurezę, zwiększają wydalanie moczu i działają ogólnie detoksykująco na organizm. Pobudzają produkcję śliny, soku żołądkowego i trzustkowego, wykazują delikatne właściwości antybakteryjne.


ZASTOSOWANIE

W tradycyjnej medycynie indiańskiej Ameryki Południowej napary z liści boldo zalecane były przede wszystkim w stanach zapalnych wątroby i woreczka żółciowego, w zatruciach pokarmowych, kamicy żółciowej, żółtaczce oraz ogólnych zaburzeniach trawienia. Uznawano je za skuteczny środek przeciwko wzdęciom, kolkom jelitowym, zaparciom i rozwolnieniom. Niwelowały nieprzyjemne objawy niedoborów soków trawiennych, jak również wspomagały walkę z infekcjami wirusowymi i grzybiczymi narządów trawiennych oraz regulowały perystaltykę jelit. Liście boldo stosowano również pomocniczo w chorobach układu moczowego wymagających zwiększenia produkcji moczu, w kamicy nerkowej, w kuracjach mających na celu pozbycie się toksyn zalegających w organizmie, odtruwających i zmniejszających ilość wody magazynowanej w tkankach.

Liście boldo znalazły również zastosowanie jako przyprawa kuchni południowoamerykańskiej. Wykorzystuje się je podobnie, jak liście laurowe - jako dodatek aromatyzujący do potraw. Wyróżniają się gorzkim smakiem i lekko cynamonową wonią połączoną z nutami pieprzu, które łagodnieją pod wpływem działania wysokiej temperatury. Sprawdzają się jako dodatek do wszelkich duszonych i gotowanych potraw mięsnych, w szczególności z dodatkiem jagnięciny, baraniny i dziczyzny, jak również zup i sosów. Mogą być wykorzystywane jako składnik mieszanek przyprawowych typu masala i curry, a także do przygotowania wytrawnych naparów z dodatkiem liści herbaty zielonej, yerba mate oraz kawy. Ze względu na intensywny smak łączący nuty mięty z aromatem liści laurowych i kamfory, zaleca się stosowanie niewielkich ilości produktu.


PRZECIWWSKAZANIA

Ze względu na brak odpowiednich badań tym kierunku nie są zalecane kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią. Nie stosować u osób cierpiących na ciężkie zaburzenia pracy wątroby, niedrożność dróg żółciowych oraz przewlekłe choroby nerek.


SPOSÓB PRZECHOWYWANIA

Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci. 


PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA

Napar
2 łyżeczki liści boldo zalać 250 ml wrzącej wody i parzyć 10 minut. Odcedzić, pić wywar 2-3 razy dziennie.